İşgal ve İsyan - Halit Payza - İlkim Ozan Yayınları

İzmir 15 Mayıs 1919 Perşembe günü işgal edildi. İzmire yirmi bin Yunan askeri çıktı. New York Times gazetesi 19 Mayıs 1919 tarihli manşetinde, işgalin ilk gününde sekiz yüz Türk ve yüz Yunan askerinin öldüğünü yazdı. İşgalin ilk günü İzmirde dört yüz kişi öldürüldü. 15-16 Mayısta ölü sayısı beş bine yakındı.

Egede ilk kurşun Hasan Tahsinin revolverinden çıktı. İzmir Redd-i İlhak Cemiyeti üyeleri Anadoluda ilk isyan kıvılcımını çaktılar, Maşatlık Mitingi ilk işaret fişeği kabul edilebilir. Ama asıl örgütlü mücadele bugün İlk Kurşun Anıtının bulunduğu Ödemişte, Hacı İlyas Tepesinde yaşandı. Bu roman İzmirin işgali sırasında yaşanan acıları ve Ödemişte Kuva-yı Milliyenin kuruluşunu anlatıyor. Üsteğmen Ahmet Rıfatın söyledikleri önemlidir; Silahla yaşayan silahla ölür yüzbaşım. Ben bu üniformayı halk benimle savaşsın diye değil, halkımın özgürce yaşayabilmesi için ben savaşayım diye giydim. Benim görevim ölmek ve öldürmek. Bunun dışında bir yasa tanımam. Onursuz bir biçimde yaşamaktansa, onurlu bir biçimde ölmeyi yeğlerim.

Mustafa Kemal Atatürkün Sivas Kongresinde söylediği gibi, Bağımsızlık Savaşımızın tek bir parolası vardır ve hâlâ ilk günkü gibi geçerlidir; Ya istiklal ya ölüm!